هورمون درمانی در یائسگی
در نوشتار زیر با این مطالب آشنا خواهید شد :
- هورمون درمانی در یائسگی.
- انواع هورمون درمانی.
- هورمون درمانی برای چه کسانی مناسب نیست؟
- موارد مهمی که حین هورمون درمانی باید به آن توجه کرد.
هورمون درمانی در یائسگی
در اغلب زنان، یائسگی بطور طبیعی به وقوع می رسد لذا یائسگی به طور ناگهانی رخ نمی دهد و روندی تدریجی وجود دارد. بدین معنی که خونریزی های قاعدگی به تدریج از چند سال قبل از وقوع یائسگی، نامنظم می شوند. همچنین علائم یائسگی با تظاهراتی چون گرگرفتگی، تعریق شبانه، خشکی واژن ، اختلالات خلقی و اختلالات خواب و نیز در برخی از زنان اضطراب، افسردگی و حتی خشکی چشم در این دوران پدیدار می شود. اغلب زنان در ایران به طور میانگین در سنین حول و حوش 50 سالگی یائسه می شوند. از آنجا که کمبود استروژن به عنوان یکی از هورمون های اصلی جنسی در زمره اصلی ترین عامل ایجاد علائم به همراه یائسگی است، هورمون درمانی، یکی از روش های درمان عوارض یائسگی می باشد. لذا در این زمینه مطالب زیر خدمتتان ارائه می شود.
هورمون درمانی یکی از چندین روش مورد استفاده جهت بهبود عوارض یائسگی می باشد. جهت هورمون درمانی یائسگی اغلب از ۲ هورمون جنسی استروژن و پروژسترون برای بهبود علائم استفاده می گردد. توجه به این نکته بسیار حائز اهمیت است که زنانی که رحم دارند، باید حتما از ترکیب هر دو هورمون استروژن و پروژستین جهت جلوگیری از افزایش خطر سرطان رحم استفاده نمایند. اما زنانی که به هر دلیلی رحم خود را در گذشته از بدن خارج نموده اند، می توانند، در صورت تأیید و تشخیص پزشک و نداشتن موانع اصولی دیگر، فقط از هورمون درمانی با استروژن جهت بهبود عوارض یائسگی استفاده نمایند.
انواع هورمون درمانی
هورمون درمانی انواع مختلفی دارد و به اشکال گوناگون چون، قرص، ترکیبات از طریق واژن و یا برچسب های پوستی، ممکن است، تجویز گردد. استفاده از کمترین دوز موثر هورمون برای به حداقل رساندن عوارض جانبی آن، توصیه می گردد.
هورمون درمانی برای چه کسانی مناسب نیست؟
این سؤالی است که باید در هنگام تجویز هورمون ها برای افراد یائسه به منظور کنترل علائم یائسگی و عوارض ناشی از کمبود هورمون ها مانند پوکی استخوان، با دقت در نظر گرفته شود.
- افراد دارای سابقه ابتلا به لخته خون در هر قسمتی از بدن
- افراد مبتلا به بیماری های قلبی عروقی
- افراد مبتلا به سرطان سینه، رحم یا تخمدان (ارگان هایی که به ترشح هورمون جنسی حساس هستند)
- افراد مبتلا به بیماری های کبد و کیسه صفرا
- افراد دارای سابقه ابتلا به سکته مغزی
- افراد با خونریزی های رحمی غیر طبیعی
- افراد سیگاری
با توجه به موارد مذکور باید به موارد زیر در حین مصرف هورمون توجه لازم نمود:
- استفاده از اشکال موضعی هورمون با جذب سیستمیک کمتر
- عدم استفاده در افراد دارای بیماری های قلبی-عروقی
- حفظ وزن ایده آل و جلوگیری از چاقی
- غربالگری منظم از نظر سرطان های مرتبط با هورمون ها
- افزایش فعالیت فیزیکی و ورزش
- رعایت رژیم غذایی سالم
- پرهیز از استعمال سیگار یا مصرف نوشیدنی های حاوی الکل
- کنترل مناسب چربی و فشارخون
این نکته حائز اهمیت است که انجام مراقبت های لازم در حین هورمون درمانی دوران یائسگی، نقش موثری در کاهش عوارض این روش درمانی ایفا می کند.
منابع
Farahmand, M., F. Ramezani Tehrani, M. Simbar, Y. Mehrabi, D. Khalili, and F. Azizi,Does metabolic syndrome or its components differ in naturally and surgically menopausal women?Climacteric, 2014. 17(4): p. 348-355
Gracia, C.R. and E.W. Freeman,Onset of the Menopause Transition: The Earliest Signs and Symptoms.Obstet Gynecol Clin North Am, 2018. 45(4): p. 585-597
Farahmand, M., F.R. Tehrani, L. Pourrajabi, M. Najafi, and F. Azizi,Factors associated with menopausal age in I ranian women: T ehran L ipid and G lucose S tudy.Journal of Obstetrics and Gynaecology Research, 2013. 39(4): p. 836-841
Paciuc, J.,Hormone therapy in menopause.Hormonal Pathology of the Uterus, 2020: p. 89-120
Flores, V.A., L. Pal, and J.E. Manson,Hormone therapy in menopause: concepts, controversies, and approach to treatment.Endocrine reviews, 2021. 42(6): p. 720-752
Al-Safi, Z.A. and N. Santoro,Menopausal hormone therapy and menopausal symptoms.Fertility and sterility, 2014. 101(4): p. 905-915
Shifren, J.L. and I. Schiff,Role of hormone therapy in the management of menopause.Obstetrics & Gynecology, 2010. 115(4): p. 839-855
Pinkerton, J.V., E.A. Conner, and A.M. Kaunitz,Management of menopause and the role For hormone therapy.Clinical obstetrics and gynecology, 2019. 62(4): p. 677-686
Shifren, J.L., C.J. Crandall, and J.E. Manson,Menopausal hormone therapy.Jama, 2019. 321(24): p. 2458-2459
Hill, D.A., M. Crider, and S.R. Hill,Hormone therapy and other treatments for symptomsof menopause.American family physician, 2016. 94(11): p. 884-889
گردآورندگان: دکتر مریم فرهمند، دکتر فهیمه رمضانی تهرانی