رابطه نوع زایمان با هورمون‌های مورد نیاز نوزاد
یافته‌های یک پژوهش داخلی که در حوزه غدد درون ریز انجام شده است، نشان می‌دهد که نوع زایمان، می‌تواند در رسیدن میزان کافی هورمون‌های تیروئیدی به نوزاد تاثیرگذار باشد.
به گزارش ایسنا، نقش حیاتی هورمون های تیروئید در مراحل مختلف تکامل سیستم عصبی مرکزی در دوران قبل و بعد از تولد، امری شناخته شده است. مطالعات انجام شده نشان می‌دهند که هورمون‌های تیروئید برای بلوغ بسیاری از بافت‌ها از جمله مغز، اسکلت، ریه‌ها، قلب و روده ضروری هستند. این هورمون‌های مهم، رشد و تکامل سیستم عصبی در طول زندگی را از مراحل اولیه تشکیل سیستم عصبی در جنین تا نورون زایی در مغز بزرگسالان تحت تأثیر قرار می‌دهند. بر این اساس هرگونه اختلال در عملکرد تیروئید و هورمون‌های تیروئیدی می‌تواند منجر به تغییرات شدید و غیرقابل برگشت در ساختار و عملکرد مغز شود.
به بیان متخصصان در سه ماهه اول بارداری یعنی زمانی که غده تیروئید جنین هنوز در حال توسعه است، هورمون‌های تیروئیدی جنین به طور کامل وابسته به مادر هستند. اما بعد از این مرحله، هم مادر و هم جنین هر دو به رفع این نیاز کمک می‌کنند. مطالعات نشان داده‌اند که نوزادان مادرانی که دارای اختلالات تیروئید هستند، میزان شاخص TSH بالاتری را در غربالگری تیروئید نشان می‌دهند. از طرفی تغییرات فیزیولوژیکی طبیعی بارداری نیز می‌توانند برخی از علائم و نشانه‌های اختلالات تیروئید را نشان داده و به همین علت تشخیص موارد اختلالات تیروئید در مادر را مشکل کنند. با توجه به اهمیت حیاتی هورمون تیروئید در رشد مغزی در نوزادان توجه به سطح هورمون‌های تیروئیدی نوزاد در بدو تولد و هر اتفاقی که سطوح این هورمون‌ها را تحت تأثیر قرار دهد، اهمیت زیادی دارد.
در این زمینه، پژوهشی توسط محققان دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی انجام شده است که در آن ارتباط بین شیوه زایمان مادران با سطح هورمون‌های تیروئید نوزاد در هنگام تولد مورد بررسی واقع شده است.
در این پژوهش که به شیوه مروری انجام شده است، محققان از پایگاه‌های اطلاعاتی مختلفی نظیر PubMed، Web of Science و Scopus و نیز پایگاه‌های فارسی SID، Irandoc و Magiran و با استفاده از کلمات کلیدی مرتبط استفاده کرده‌اند.
نتایج این بررسی‌ها نشان داده‌اند که زایمان‌های طبیعی یا واژینال که با یا بدون ابزار کمکی انجام می‌شوند، در مقایسه با سزارین منجر به سطح بالاتری از TSH در بند ناف نوزاد می‌شوند که بر کمبود هورمون‌ها تاکید دارد.
به گفته سیما نظرپور، محقق مرکز تحقیقات اندوکرینولوژی تولید مثل دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی و همکارش، «بر این اساس به نظر می‌رسد که استرس ایجادشده در هنگام زایمان واژینال می‌تواند منجر به افزایش TSH در خون بند ناف شود».
آن‌ها می‌افزایند: «این سازگاری‌ها ممکن است به‌عنوان محرکی برای افزایش هورمون‌های تیروئید در اولین ساعت‌ها پس از تولد نوزادان نیز عمل کند. گرچه این فرض بایستی با مطالعات خوب طراحی‌شده جامع به طور ویژه ارزیابی گردد».
به طور کلی بر اساس یافته‌های این پژوهش، نظرپور و همکارش اظهار داشته‌اند: «این امکان وجود دارد که عوامل مختلف زایمانی از قبیل شیوه زایمان، دردهای زایمان، تحریک دردهای زایمانی و مدت زمان زایمان از عوامل محدودکننده وضعیت هورمون تیروئید و قرار گرفتن آن در معرض عوامل محیطی باشند».
طبق این یافته‌ها، از نظر شیوه زایمان یعنی سزارین در مقابل زایمان واژینال و سزارین انتخابی در مقابل سزارین اورژانسی دارای، یک رابطه قوی و مداوم با وضعیت هورمون تیروئید وجود دارد که بایستی در مطالعات آتی مورد توجه پژوهشگران قرار گیرد.
این یافته‌های علمی پژوهشی را مجله «پرستاری و مامایی» متعلق به دانشگاه علوم پزشکی ارومیه منتشر کرده است.
isna.ir/xdHwXw